18-12-2007
Μια πιο κοντινή ματιά στις στατιστικές δείχνει πως είναι κάτι παραπάνω από απλή αύξηση των κρουσμάτων.
Σύμφωνα με έναν ευρέως διαδεδομένο υπολογισμό, 1 στα 166 είναι το ποσοστό των παιδιών που πάσχουν από αυτισμό. Το ποσοστό αυτό είναι εξαιρετικά υψηλό σε σύγκριση με το 1 στα 2.500 που παραδέχονταν οι ερευνητές για δεκαετίες. Σε χρονικό διάστημα μίας δεκαετίας από το 1993 μέχρι το 2003 οι στατιστικές του Αμερικανικού Υπουργείου Παιδείας παρουσίασαν μία αύξηση του ποσοστού των αυτιστικών παιδιών, της τάξεως του 657% σε εθνικό επίπεδο.
Χωρίς να αποτελεί έκπληξη, αυτά τα αυξημένα ποσοστά οδήγησαν πολλούς ερευνητές και ακαδημαϊκούς να κάνουν λόγο για μία«επιδημία αυτισμού». Ο Dan Burton, από την Ιντιάνα, δήλωσε επίσης το 2001 πως «έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία επιδημία.» Τι συμβαίνει, όμως, πραγματικά;
Πριν προσπαθήσουμε να δώσουμε μία απάντηση στην ερώτηση, θα πρέπει πρώτα να δούμε λίγο το ιστορικό. Ο αυτισμός είναι μία σοβαρή διαταραχή που διαγιγνώσκεται στη βρεφική ηλικία. ʼτομα με αυτισμό αντιμετωπίζουν προβλήματα στην ομιλία , στις κοινωνικές επαφές και στη φαντασία. Όλοι οι αυτιστικοί ανεξαιρέτως παρουσιάζουν πρόβλημα στην επικοινωνία , ενώ πολλοί είναι μουγγοί. Δεν έχουν ποτέ στενές επαφές με άλλα άτομα και προτιμούν να κλείνονται στον δικό τους πνευματικό κόσμο. Ασχολούνται με πολύ συγκεκριμένες και επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες ενώ δεν δέχονται με τίποτα να ασχοληθούν με κάτι διαφορετικό. Γύρω στα 2/3 των αυτιστικών παρουσιάζουν νοητική στέρηση, ενώ άγνωστο παραμένει γιατί τα περισσότερα αυτιστικά άτομα είναι αγόρια.
Τα αίτια του αυτισμού παραμένουν αινιγματικά, εντούτοις μελέτες σε δίδυμα παιδιά έδειξαν πως οι γενετικοί παράγοντες παίζουν σημαντικότατο ρόλο, χωρίς όμως να θεωρούνται και οι μοναδικοί υπαίτιοι για τη ραγδαία και πρωτοφανή ανάπτυξη της ασθένειας σε λίγα μόνο χρόνια. Ως αποτέλεσμα, οι ερευνητές στράφηκαν και προς τους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Στους αιτιολογικούς παράγοντες συγκαταλέγονται τα αντιβιοτικά, οι ιοί, οι αλλεργίες, η έντονη επιθυμία των γονέων με ελαφρά αυτιστικά χαρακτηριστικά να τεκνοποιήσουν, αλλά και, βάσει μίας πρόσφατης μελέτης, τα αυξημένα ποσοστά των ωρών που βλέπουν τα παιδιά τηλεόραση. Ελάχιστα από αυτά τα αίτια έχουν μελετηθεί συστηματικά, με την πλειονότητά τους να παραμένουν σε υποθετικό επίπεδο.
ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ;
Ένας περιβαλλοντικός παράγοντας, που θεωρείται ως πιθανός ένοχος του αυτισμού, κέντρισε το μεγαλύτερο ενδιαφέρων των επιστημόνων. Ο παράγοντας αυτός είναι τα εμβόλια. Με μία πρώτη ματιά, τα εμβόλια μπορούν να θεωρηθούν υπαίτια για την επιδημία. Τα συμπτώματα του αυτισμού γίνονται τυπικά εμφανή λίγο μετά την ηλικία των δύο μηνών, τότε που τα βρέφη κάνουν τα πρώτα τους εμβόλια για να αναπτύξουν αντισώματα για διάφορες ασθένειες. Πολλοί γονείς ανέφεραν πως τα παιδιά τους εμφάνισαν συμπτώματα αυτισμού μετά τον εμβολιασμό τους είτε με εμβόλιο κατά της παρωτίτιδας, της ιλαράς και της ερυθράς (γνωστό και ως εμβόλιο MMR) είτε με εμβόλιο που περιείχε την τοξική ουσία thimerosal, ένα συντηρητικό του εμβολίου που περιέχει υδράργυρο.
Ένα μεγάλο μέρος του θορύβου που επικράτησε γύρω από τη σχέση εμβολίων και αυτισμού προκλήθηκε από την μεγάλη έρευνα που διεξήγαγε το 1998 ο Βρετανός γαστρεντερολόγος Andrew Wakefield και οι συνεργάτες του σε 12 παιδιά. Η μελέτη αποκάλυψε πως τα συμπτώματα του αυτισμού εμφανίζονταν λίγο μετά τον εμβολιασμό των παιδιών με το εμβόλιο MMR. Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειωθεί πως 10 από τους 13 συγγραφείς της μελέτης ανακάλεσαν από τότε τα αποτελέσματά της.
Τα αποτελέσματα μεγάλων Αμερικανικών, Ευρωπαϊκών και Ιαπωνικών μελετών έδειξαν πως παρόλο που τα επίπεδα των εμβολιασμών με MMR παρέμειναν σταθερά ή μειώθηκαν, τα επίπεδα των διαγνώσεων αυτισμού αυξήθηκαν σημαντικά. Επιπλέον, μετά την απαγόρευση της Δανέζικης κυβέρνησης να χορηγούνται εμβόλια που περιέχουν thimerosal, τα ποσοστά του αυτισμού συνέχισαν την ανοδική τους πορεία. Όλες αυτές οι μελέτες και πολλές ακόμα του Ινστιτούτου Ιατρικής δείχνουν πως δεν είναι αρκετά τα αποδεικτικά στοιχεία για να ενοχοποιήσουν τα εμβόλια για τα κρούσματα αυτισμού. Ενδεχομένως, να θεωρούνται υπαίτια για έναν πολύ μικρό αριθμό παιδιών αλλά ακόμα και αν ισχύει κάτι τέτοιο, θα πρέπει ο αριθμός αυτός να ερευνηθεί.
ΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ
Μία ακόμα εναλλακτική εξήγηση της αύξησης των ποσοστών του αυτισμού είναι και η αλλαγή των κριτηρίων στις πρακτικές διάγνωσης. Με το πέρασμα των χρόνων τα κριτήρια διάγνωσης της ασθένειας άλλαξαν, «χαλάρωσαν», με αποτέλεσμα να θεωρούνται αυτιστικοί και άνθρωποι που έχουν σε εξαιρετικά ελαφριά μορφή την ασθένεια. Πιο συγκεκριμένα, το 1980 για να θεωρηθεί κάποιος αυτιστικός έπρεπε να πληρεί 6 στα 6 κριτήρια του εγχειριδίου διάγνωσης (DSM-III) ενώ το 1994 έπρεπε να πληρεί 8 στα 16 (DSM-IV).
Και οι νομικές αλλαγές, όμως, μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο. Σύμφωνα με την ψυχολόγο Morton Ann Gernsbacher και τους συνεργάτες της, μία αναθεωρημένη έκδοση του διατάγματος που σχετίζεται με την Εκπαίδευση των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες και πήρε την έγκριση του Κογκρέσου το 1991, απαίτησε από τα σχολεία να κάνουν ακριβή καταμέτρηση των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Το διάταγμα οδήγησε σε μία ραγδαία αύξηση του αριθμού των παιδιών με αυτισμό. Εντούτοις, ο αριθμός αυτός δεν είναι προϊόν προσεκτικής διάγνωσης της ασθένειας και δεν αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του πληθυσμού, κάτι που προκαλεί παραπλανητικά συμπεράσματα σε ότι αφορά στον αυτισμό.
Παρ’ ολ’ αυτά, είναι πολύ νωρίς ακόμα για να αποκλείσουμε την πιθανότητα ότι όντως αυξάνεται ο αριθμός των κρουσμάτων αυτισμού, είναι όμως απίθανο να αυξάνεται με τόσο ραγδαίους ρυθμούς, όπως ισχυρίζονται κάποιοι. Όπως είπε κάποτε ο Κοινωνιολόγος Marcello Truzzi «οι εξαιρετικοί ισχυρισμοί απαιτούν και εξαιρετικές αποδείξεις.» Ο ισχυρισμός για μία τεράστια επιδημία αυτισμού χρειάζεται και μία τεράστια απόδειξη και αυτή η απόδειξη αποτελεί επιθυμία πολλών.
Scientific American
