09-07-2008
Δημήτρης Μαντάς, PhD, Υπεύθυνος ΒιοΓενετικής
πηγή:http://www.medtime.gr/content/view/162/2/lang,greek/
Πέρασε η εποχή που πετούσαμε τα δόντια των παιδιών μας στα κεραμίδια. Πλέον, με τη βοήθεια της σημερινής τεχνολογίας, τα δόντια τόσο των παιδιών μας, όσο και των ενηλίκων, αναλαμβάνουν στρατηγικό ρόλο για την ίδια τη ζωή.
Αρκετοί από εμάς ήδη γνωρίζουν τις καταπληκτικές ιδιότητες των βλαστικών κυττάρων, τα οποία, θεωρητικά κάτω από ειδικές συνθήκες, μπορούν θεραπεύσουν ένα πλήθος ασθενειών. Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν, ότι οι επιστήμονες κατάφεραν να απομονώσουν αυτά τα τόσο σημαντικά κύτταρα, από τον πολφικό ιστό των δοντιών.
Μόλις, πριν από λίγους μήνες, για πρώτη φορά δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό “Stem Cells”, η θεραπευτική αξία των βλαστικών κυττάρων του πολφού των δοντιών στην επιδιόρθωση καρδιακού ιστού ύστερα από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.1
Τα συγκεκριμένα κύτταρα υπάρχουν στα Νεογιλά δόντια των παιδιών και στους Φρονιμίτες των ενηλίκων. Τα νεογιλά δόντια εμφανίζονται σε ηλικία έξι περίπου μηνών και αντικαθιστούνται από τα μόνιμα, μεταξύ έξι και έντεκα ετών.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, μέσα στα επόμενα χρόνια οι χρήσεις των βλαστικών κυττάρων θα είναι από τις μεγαλύτερες επαναστάσεις στο χώρο των Βιοϊατρικών επιστημών. Εξειδικευμένο προσωπικό με τη βοήθεια κατάλληλων διεργασιών, θα μπορεί να μετατρέπει αυτά τα βλαστικά κύτταρα σε οποιοδήποτε ιστό του ανθρώπινου σώματος. Η χρήση τους θα έχει πολλά να προσφέρει σε οικογενειακές περιπτώσεις με βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό γενετικών νοσημάτων.
Επιπλέον, τα βλαστικά κύτταρα του πολφού των δοντιών θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μοσχεύματα από κοντινά συγγενικά πρόσωπα όπως γονείς, παππούδες, θείους και ξαδέρφια, λόγω του καταπληκτικού πλεονεκτήματος που παρουσιάζουν, της αυξημένης ιστοσυμβατότητας τους.
Εξίσου σημαντική θα είναι και η χρησιμότητα αυτών κυττάρων στην Αναγεννητική Ιατρική για την αντιμετώπιση της φυσιολογικής φθοράς διαφόρων ιστών όπως τα οστά λόγω ηλικίας, καθώς και σε περιπτώσεις ατυχημάτων. Για παράδειγμα, πολλές φορές ατυχήματα όπως τροχαία, ή αθλητικά μπορούν να προκαλέσουν παράλυση, πολύ σοβαρές ή μη αναστρέψιμες βλάβες σε γόνατα, σπονδυλική στήλη όπως χόνδρους, συνδέσμους, τένοντες, οστά, μύες, νεύρα.
Μεταξύ των μελλοντικών στόχων ενδεικτικά αναφέρουμε:
Αναγέννηση οστών
Δημιουργία νέων δοντιών
Αποκατάσταση καταγμάτων
Αποκατάσταση χόνδρων και συνδέσμων
Χρήση ως μοσχεύματα στη Γναθοχειρουργική
Αποκατάσταση προβλημάτων σπονδυλικής στήλης
Αντιμετώπιση οστεοαρθρίτιδας
Θεραπεία της νόσου Alzheimer’s
Αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη
Θεραπεία της νόσου του Parkinson
Αποκατάσταση κατεστραμμένου καρδιακού ιστού ύστερα από έμφραγμα του μυοκαρδίου
Αναγέννηση εγκεφαλικών κυττάρων μετά από εγκεφαλικά επεισόδια
Αποκατάσταση του νωτιαίου μυελού των οστών
Θεραπεία κατεστραμμένων δοντιών από τερηδόνα ή ατυχήματα
Προς το παρόν οι περισσότερες μελέτες δεν έχουν οριστικοποιήσει τον ελάχιστο ικανό αριθμό κυττάρων που χρειάζεται για κλινική εφαρμογή, αλλά γενικώς συνιστάται η αποθήκευση κυττάρων που προέρχονται από δύο δόντια.
Η διαδικασία συλλογής των δοντιών είναι ιδιαίτερα απλή και μπορεί να γίνει τόσο από τον οδοντίατρο όσο και στο σπίτι από τους γονείς (περίπτωση νεογιλών δοντιών). Το μόνο που χρειάζεται είναι μια ειδική συσκευασία συλλογής του δοντιού που περιέχει τα υλικά συντήρησης μέχρι να υποστεί την τελική του επεξεργασία.
Σε περίπτωση που υπάρξει η απώλεια δοντιού και δεν έχετε προμηθευτεί τη συσκευασία συλλογής μπορείτε να τοποθετήσετε το δόντι σε ένα ποτήρι με φρέσκο παστεριωμένο γάλα στο ψυγείο (συντήρηση) και να τηλεφωνήσετε για περαιτέρω οδηγίες.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι τα βλαστικά κύτταρα των δοντιών αποτελούν ουσιαστικά μια δεύτερη ευκαιρία σε σχέση με εκείνα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος. Όλοι οι γονείς που δεν μπόρεσαν να aποθηκεύσουν ή που χρησιμοποίησαν τα βλαστικά κύτταρα των παιδιών τους, τώρα έχουν μια ακόμη ευκαιρία. Επιπλέον, για πρώτη φορά δίνεται η ευκαιρία και σε εμάς τους ίδιους να αποθηκεύσουμε τα δικά μας βλαστοκύτταρα, όπου εκτός όλων των άλλων δυνατοτήτων που παρουσιάζουν με εκείνα του ομφάλιου λώρου, μπορούν να φανούν χρήσιμα στη δημιουργία ιστών, όπου τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντικού αίματος δεν μπορούν όπως για παράδειγμα οδοντικών, νευρικών και συνδετικών. Επίσης, τελευταίες έρευνες μεταξύ των μεγαλυτέρων Πανεπιστήμιων του κόσμου (Tufts, Harvard) έδειξαν ότι τα βλαστικά κύτταρα του πολφού των δοντιών είναι σε θέση να οδηγήσουν στη δημιουργία κυττάρων του αίματος, παρότι δεν είναι αιμοποιητικά κύτταρα.
Οι καταπληκτικές ιδιότητες που παρουσιάζουν βλαστικά κύτταρα του πολφού των δοντιών, ο εύκολος τρόπος συλλογής των νεογιλών δοντιών από τα παιδιά όσο και των φρονιμιτών από τους ενήλικες, σε συνδυασμό με το χαμηλό κόστος αποθήκευσης των βλαστοκυττάρων που προκύπτουν, καθιστά την όλη διαδικασία ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορούμε να προσφέρουμε στην οικογένεια μας. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με το εργαστήριο Βιοΐατρικών επιστημών “ΒιοΓενετική” στο 210 4616766 ή στο διαδικτυακό τόπο www.biogenetics.gr.
Βιβλιογραφία:
1. Gandia C, Arminan A, Garcia-Verdugo JM, et al. Human dental pulp stem cells improve left ventricular function, induce angiogenesis, and reduce infarct size in rats with acute myocardial infarction. Stem Cells 2008;26(3):638-45.