17-05-2010
Η μαγική θεραπεία της αϋπνίας
Το πιτσιρίκι ξυπνάει στις 3 π.μ. Στην αρχή ψευτοκλαίει, αλλά σύντομα το γυρίζει σε γοερό κλάμα.
Το αφήνετε να κλαίει επί 5 λεπτά αν είστε μέσοι γονείς, 10 λεπτά αν είστε «σκληροί», 2 λεπτά αν είστε ευαίσθητοι, Ι λεπτό αν είστε πολύ ευαίσθητοι. Το πόσο το αφήνετε να κλαίει εξαρτάται από το πόσο αντέχετε εσείς και πόσο πραγματικά αναστατώνεται το παιδί. Μην υποχωρήσετε σε μουρμουρίσματα και φασαριόζικα κλάματα χωρίς δάκρυα. Αν, όμως, το παιδί είναι αναστατωμένο, τρομαγμένο, έξαλλο, τρέξτε αμέσως να το ηρεμήσετε.
Μπαίνετε στο δωμάτιο του, το σηκώνετε, το αγκαλιάζετε, το ηρεμείτε. Αν μπορείτε να το ηρεμήσετε χωρίς να το σηκώσετε, χτυπώντας του μαλακά την πλάτη όπως είναι ξαπλωμένο, τόσο το καλύτερο.
Όταν το γοερό κλάμα γυρίσει σε ρουθουνίσματα και λυγμούς, είναι η ώρα να το βάλετε στο κρεβάτι του και να αποσυρθείτε ηρέμως πλην με αποφασιστικότητα.
Η προσβολή της αποχώρησης σας είναι μεγάλη! Το πιτσιρίκι αρχίζει αμέσως να κλαίει σε ένδειξη διαμαρτυρίας (για ποιον με πέρασες, μαμά, και μου ‘δωσες τη μισή δόση; Ε; Τώρα θα δεις!)
Τώρα αφήστε το 2 λεπτό περισσότερο απ’ όσο πριν (10 πριν; 12 τώρα! Ένα πριν; 3 τώρα!)
Μπαίνετε πάλι στο δωμάτιο του, το σηκώνετε, το αγκαλιάζετε, το ηρεμείτε. Μόλις δείτε ότι αρχίζει να υποχωρεί το κλάμα, βάλτε το πάλι στο κρεβάτι. Εγκαταλείψτε το δωμάτιο αμέσως.
Αυξήστε πάλι το χρόνο που το αφήνετε να κλαίει κατά 2 λεπτά. Μετά ηρεμήστε το πάλι, αγκαλιάστε το και ούτω καθεξής.
Να είστε αποφασιστικοί και εντελώς αποφασισμένοι. Συνεχίστε όσο χρειαστεί. Είναι κρίμα να ξεκινήσετε την εφαρμογή αυτής της τεχνικής αν δεν είστε αποφασισμένοι να τη φέρετε σε αίσιο τέλος.
Μόλις το πιτσιρίκι κοιμηθεί, προσπαθήστε να κοιμηθείτε κι εσείς. Αν ξαναξυπνήσει, ξαναρχίζετε με την ίδια συνέπεια. Εφαρμόστε την ίδια τακτική για τις επόμενες νύχτες και για όσο χρειαστεί.
Προβλήματα ύπνου στην προσχολική και στη σχολική ηλικία
Χαρακτηρίζονται ως προβλήματα ύπνου οι νυχτερινές τρομάρες, το να περπατά και να μιλά στον ύπνο του (υπνοβασία) και η πρωτοπαθής νυχτερινή ενούρηση. (Ο τύπος αυτός της ενούρησης πρέπει να διαχωρίζεται από τη δευτεροπαθή. Η δευτεροπαθής ενούρηση είναι όταν ένα παιδί αρχίζει να κατουριέται στον ύπνο του ενώ έχει μείνει τουλάχιστον επί έξι μήνες στεγνό.)
Οι τέσσερεις αυτές διαταραχές έχουν κοινά χαρακτηριστικά:
Τα επεισόδια παρουσιάζονται σε συγκεκριμένη φάση του ύπνου, κάπου μία με δύο ώρες μετά την ώρα που αποκοιμήθηκε το παιδί, μετά από ένα παρατεταμένο στάδιο ύπνου μη-RΕΜ και αμέσως πριν από την μετάβαση σε ύπνο RΕΜ.
Μπορεί να παρουσιαστούν και το τέσσερα στο ίδιο παιδί.
Υπάρχει συνήθως ιστορικό των ίδιων προβλημάτων στην οικογένεια.
Είναι 4 φορές πιο συχνά στα αγόρια απ’ ό,τι στα κορίτσια.
Το παιδί δεν θυμάται τίποτα από το επεισόδιο.
Οι νυχτερινές τρομάρες
Είναι μια παροδική διαταραχή του ύπνου σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Εμφανίζεται συχνά, αλλά σε ακανόνιστα διαστήματα. Πρέπει να την ξεχωρίζουμε από τα ανήσυχα όνειρα και τους κοινούς εφιάλτες. Οι εφιάλτες είναι τρομακτικές πνευματικές εμπειρίες που το παιδί μπορεί να τις θυμηθεί και να τις διηγηθεί όταν ξυπνήσει. Οι εφιάλτες και γενικά τα όνειρα συμβαίνουν στη φάση ύπνου REM
Στις νυχτερινές τρομάρες δεν θυμάται τίποτα. Ξαφνικά το παιδί πετάγεται όρθιο ή κάθεται απότομα, ουρλιάζει και είναι αναστατωμένο. Η καρδιά του χτυπάει τρελά, είναι ιδρωμένο και κοιτάει με γυάλινο βλέμμα στο πουθενά. Δεν ηρεμεί με τίποτα. Αλλά μόλις περάσει το επεισόδιο, δηλαδή σε 30 δευτερόλεπτα έως -το πολύ- 5 λεπτά, πέφτει πάλι και κοιμάται σαν να μη συνέβη τίποτα. Το πρωί δεν θυμάται ούτε τι συνέβη ούτε γιατί.
Οι νυχτερινές τρομάρες συνήθως περνούν όσο μεγαλώνει το παιδί, χωρίς να χρειαστεί να κάνουν τίποτα οι γονείς. Αν είναι πολύ συχνές ή αποδιοργανώνουν τη ζωή της οικογένειας, ο/η παιδίατρος θα σας συμβουλέψει πώς να τις αντιμετωπίσετε θεραπευτικά.
Υπνοβασία
Περίπου 15% των παιδιών μεταξύ 5-12 ετών αναφέρουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο υπνοβασίας (περπατούν στον ύπνο τους χωρίς να ξυπνήσουν, χωρίς να το θυμούνται). Συχνά επεισόδια υπνοβασίας αναφέρονται σε 1-6% των παιδιών στις διάφορες μελέτες.
Όπως και στις νυχτερινές τρομάρες, το επεισόδιο αρχίζει περίπου 90-120 λεπτά από τη στιγμή που αποκοιμήθηκε το παιδί. Κάθεται ξαφνικά, κάνει κινήσεις άγαρμπες, αδέξιες, όταν του μιλήσετε λέει κάτι μπερδεμένα χωρίς νόημα. Μπορεί να κάνει άσκοπες επαναλαμβανόμενες κινήσεις με τα χέρια. Μπορεί να βγει από το κρεβάτι και να περπατά χωρίς να καταλαβαίνει τι κάνει. Δεν είναι συχνό, αλλά υπάρχουν παιδιά που τραυματίστηκαν κατά την υπνοβασία τους. Συνήθως, μετά από άσχετες κινήσεις και ακατάληπτα λόγια το παιδί ξανακοιμάται. Ισχύει και για την υπνοβασία ό,τι και για τις νυχτερινές τρομάρες: περνάει μόνη της με το μεγάλωμα του παιδιού, συνήθως πριν από τα 15 χρόνια.
ΜΑΡΙΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ
ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΠΜ
