02-04-2008
ΘΕΜΑ: Συγγενής τοξοπλάσμωση
ΜΕΤΑΔΟΣΗ: η μετάδοση της νόσου στο έμβρυο αφορά μητέρες που πρωτομολύνονται και η συχνότητα μετάδοσης σχετίζεται με το στάδιο κύησης κατά την μόλυνση της μητέρας. Έτσι έχουμε για το 1ο τρίμηνο ποσοστό μετάδοσης 10-15%, για το 2ο τρίμηνο 30% και για το 3ο τρίμηνο 60%. Τα ποσοστά αυτά μειώνονται εφόσον χορηγηθεί θεραπεία. Εάν όμως η μόλυνση της μητέρας γίνει κοντά στο τέλος της κύησης, τότε το ποσοστό μόλυνσης του εμβρύου φτάνει το 75%, ανεξάρτητα από το αν χορηγηθεί ή όχι θεραπεία.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ: η σοβαρότητα της λοίμωξης είναι αντιστρόφως ανάλογη με την ηλικία κύησης. Το 70-90% των νεογέννητων έχουν υποκλινική μορφή της νόσου με αποτέλεσμα να καθυστερεί η θεραπεία και να προκαλούνται διαταραχές της όρασης, της ακοής και πνευματική καθυστέρηση. Εάν υπάρχουν συμπτώματα κατά τη γέννηση αυτά περιλαμβάνουν:
Ø Γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια.
Ø Κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα και ίκτερο.
Ø Ηπατοσπληνομεγαλία.
Ø Υδροκέφαλο ή μικροκεφαλία.
Ø Χοριοαμφιβληστροειδοπάθεια.
Ø Σπασμούς.
Ø Αποτιτανώσεις στον εγκέφαλο.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ:
· Προγεννητική διάγνωση : τίθεται με ανίχνευση τοξοπλασματικού DNA στο αμνιακό υγρό με αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR).
· Διάγνωση στα νεογέννητα : σε κάθε νεογνό που η μητέρα του νόσησε κατά την εγκυμοσύνη πρέπει να γίνεται:
1. νευρολογική εξέταση και CT εγκεφάλου.
2. ακουολογικός και οφθαλμολογικός (βυθοσκόπηση) έλεγχος.
3. έλεγχος ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας.
Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με εργαστηριακές μεθόδους:
1. ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων IgG με dye test ή IgM,IgA,IgE αντισωμάτων με τις μεθόδους ELISA, ISAGA ή IFA.
2. οσφυονωτιαία παρακέντηση για ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων ή τοξοπλασματικού DNA με PCR στο ΕΝΥ.
3. ανίχνευση τοξοπλασματικού DNA στο περιφερικό αίμα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ:
· συμπτωματική συγγενής τοξοπλάσμωση : θεραπεία με πυριμεθαμίνη και σουλφαδιαζίνη για 6 μήνες σε συνδυασμό με φυλλινικό οξύ για προστασία του μυελού και 6 μήνες με σπιραμυκίνη. Μετά τον 1 χρόνο συνέχιση της θεραπείας μόνο σε υποτροπή της νόσου.
· Ενεργός λοίμωξη με φλεγμονώδεις εκδηλώσεις: ίδια θεραπεία με τη συμπτωματική συγγενή τοξοπλάσμωση με προσθήκη κορτικοστεροειδών.
· Υποκλινική συγγενής τοχοπλάσμωση: 6 εβδομάδες πυριμεθαμίνη και σουλφαδιαζίνη, 6 εβδομάδες σπιραμυκίνη και στη συνέχεια εναλλάξ κάθε μήνα μέχρι την ολοκλήρωση 1 έτους.
· Υγιή νεογνά με αρνητικές ορολογικές εξετάσεις: πυριμεθαμίνη και σουλφαδιαζίνη για 1 μήνα και στη συνέχεια παρακολούθηση.
· Υγιή νεογνά με απροσδιόριστη ημερομηνία μοόλυνσης της μητέρας: σπιραμυκίνη για 1 μήνα και στη συνέχεια παρακολούθηση.
ΠΡΟΓΝΩΣΗ: η πορεία της νόσου εξαρτάται από την ηλικία κύησης της μητέρας. Απαραίτητος είναι ο προγεννητικός έλεγχος και ο έλεγχος αντισωμάτων κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς και η ενημέρωση των εγκύων για την αποφυγή επαφής με μολυσμένα αντικείμενα (π.χ. περιποίηση του κήπου με γάντια γιατί μπορεί να έρθει σε επαφή μέσω του χώματος με κόπρανα γάτας) και τη σωστή προετοιμασία του κρέατος έτσι ώστε να επιτυγχάνουμε την πρόληψη της νόσου.
ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ 250 ΛΕΞΕΩΝ Ημερ/νία:2-4-08
Για το Κέντρο Παιδιατρικής Μέριμνας
Αναστασία Παπάζογλου
Μάριος Ανδρέου