ΠΟΙΚΙΛΟΧΡΟΥΣ ΠΙΤΥΡΙΑΣΗ: ΟΙ ΚΗΛΙΔΕΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

 

26-07-2008 

 

πηγή: http://health.in.gr/


 
 

Αναστάσιος Μακρής, Ιατρός


 

 

Μέσα στην ξενοιασιά του καλοκαιριού ενίοτε προκύπτουν διάφορα μικροπροβλήματα. Ένα κλασικό τέτοιο πρόβλημα που φαίνεται να έχει ιδιαίτερη αδυναμία σε υγιή κατά τα άλλα νεαρά άτομα προκαλείται από έναν ζυμομύκητα με το μάλλον αστείο όνομα Malassezia furfur. Πέρα από το όνομα, παρουσιάζει κι άλλη ιδιαιτερότητα: δεν προκαλεί κνησμό αλλά αντιαισθητικές καφεοειδείς κηλίδες, δηλαδή την περίφημη ποικιλόχρους πιτυρίαση.

 

Πράγματι, η εν λόγω μυκητίαση διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες. Πέρα από τη σπάνια πρόκληση κνησμού, δεν είναι συχνή ούτε η μετάδοσή της από άτομο σε άτομο. Τότε γεννάται το εύλογο ερώτημα πού βρέθηκε ο ζυμομύκητας;

 

Ποίοι και γιατί

 

Ο Malassezia furfur γενικά έχει αρμονική σχέση με το δέρμα και κανονικά δεν είναι παθογόνος μικροοργανισμός. Παρουσιάζει όμως ορισμένες αδυναμίες: αγαπά το θερμό, υγρό και… λιπαρό περιβάλλον. Έτσι εξηγείται το γεγονός γιατί προτιμά τα νέα άτομα με την λιπαρή επιδερμίδα ενώ σπανίως συναντάται στα παιδιά πριν την εφηβεία με τους υπολειτουργούντες σμηγματογόνους αδένες και τους ηλικιωμένους με την ξηρή επιδερμίδα.

 

Έτσι εξηγείται επίσης και η αυξημένη συχνότητα της δερματοπάθειας τους καλοκαιρινούς μήνες με τις καθ’όλα ευνοϊκές θερμές και υγρές λόγω ιδρώτα περιβαλλοντικές συνθήκες και τα αντηλιακά λάδια που… ρέουν άφθονα.

 

Όπως με όλους τους μύκητες, το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει σημαντικό ρόλο στο να ελέγχει τον πληθυσμό τους στο δέρμα και όχι μόνο, όπου συνυπάρχουν αρμονικά με το σώμα. Λαμβάνοντας αυτό το δεδομένο υπόψη, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η νόσος είναι ιδιαίτερα συχνή σε ανοσοκατασταλμένα άτομα όπως οι πάσχοντες από AIDS, λέμφωμα, διαβήτη, και σε όσους λαμβάνουν χρονίως φάρμακα που καταστέλλουν την άμυνα του οργανισμού όπως τα κορτικοστεροειδή.

 

Οι χαρακτηριστικές κηλίδε

 

Η εικόνα της ποικιλόχρους πιτυρίασης είναι χαρακτηριστική: καφεγαλακτόχροες (‘cafe au lait’) κηλίδες που αυξάνουν σε μέγεθος και συρρέουν σχηματίζοντας ασύμμετρα σχήματα. Όταν ο ασθενής εκτίθεται στον ήλιο, οι κηλίδες μοιάζουν υποχρωματικές σε σχέση με το μαυρισμένο γύρω δέρμα. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι ο μύκητας αφενός λειτουργεί ως ασπίδα κατά της υπεριώδους ακτινοβολίας και αφετέρου παράγει ουσίες που αναστέλλουν τη σύνθεση μελανίνης στα μελανινοκύτταρα. Ίσως και για αυτό το λόγο να διαγιγνώσκεται συχνότερα το καλοκαίρι.

 

Οι κηλίδες εντοπίζονται κυρίως στο άνω μέρος του θώρακα, στο λαιμό και την πλάτη. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι σπανίως εμφανίζονται στο πρόσωπο παρά την ύπαρξη άφθονων σμηγματογόνων αδένων, άρα και λιπαρότητας. Πιστεύεται ότι τα ρούχα δημιουργούν πιο ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης των μυκήτων στο κορμό.

 

Το άλλο χαρακτηριστικό της νόσου είναι ότι αυτές οι κηλίδες είναι στην πραγματικότητα μικρές πλάκες που αν ξυστούν με ένα νυστέρι αφήνουν λέπια σε αυτό (εξ ου πιτυρίαση). Αυτό αποτελεί και επιβοηθητικό σημείο στη διάγνωση για το ιατρό, που ενδέχεται να αξιολογήσει αρχικά τις κηλίδες ως λεύκη αν είναι αποχρωματισμένες. Αν επιπρόσθετα τα λέπια εξεταστούν στο μικροσκόπιο, δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας για τη φύση της νόσου.

 

Αφού λοιπόν αποσαφηνιστεί η διάγνωση, ο ιατρός προχωρά στη θεραπεία της νόσου.

 

Εύκολη θεραπεία

 

Η θεραπεία είναι μάλλον εύκολη, απλή και αποτελεσματική αλλά πρέπει να τονιστούν δύο σημεία: πρώτον, ελλοχεύει πάντοτε ο κίνδυνος υποτροπής και δεύτερον, η θεραπεία πρέπει να εφαρμόζεται σχολαστικά γιατί αν παραμείνει έστω και μία κηλίδα, είναι βέβαιο ότι η νόσος θα υποτροπιάσει.

 

Κατά τα άλλα, η θεραπεία είναι δεδομένη. Υπάρχουν πολυάριθμες αντιμυκητιασικές αλοιφές και λοσιόν οι οποίες εφαρμοζόμενες τοπικά, συνήθως για δύο εβδομάδες, είναι πολύ αποτελεσματικές. Εναλλακτικά, χρησιμοποιείται σαμπουάν με θειούχο σελήνιο το οποίο είναι ουσιαστικά ένα ειδικό αντιπυτιριδικό σαμπουάν.

 

Σε ειδικές περιπτώσεις με πολύ εκτεταμένη νόσο ή συχνές υποτροπές μπορούν να χρησιμοποιηθούν με επιτυχία αντιμυκητιασικά χάπια. Ωστόσο, στις συνήθεις περιπτώσεις δεν συνιστώνται αφού τα τοπικά σκευάσματα είναι αποτελεσματικά ενώ δεν απουσιάζουν οι πιθανές παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα όταν χορηγούνται χάπια από το στόμα.

 

Προς αποφυγή παρεξηγήσεων…

 

http://assets.in.gr/dGenesis/assets/Content166/Article/46778b.jpgΣε αυτό το σημείο αξίζει να τονιστούν δύο σημεία που συχνά δεν γίνονται αντιληπτά από τον ασθενή. Καταρχήν, η χορηγούμενη φαρμακευτική αγωγή είναι όντως αποτελεσματική στις δύο εβδομάδες που συνήθως εφαρμόζεται. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι στις δύο εβδομάδες θα επανέλθει το φυσιολογικό χρώμα του δέρματος στις κηλίδες. Αυτό απαιτεί κατά κανόνα αρκετούς μήνες.

 

Το δεύτερο σημείο που συχνά παρανοείται είναι το γεγονός ότι οι υποτροπές δεν οφείλονται πάντοτε σε μη σωστή εφαρμογή της θεραπείας, αφού η ίδια η θεραπεία είναι δεδομένη έτσι κι αλλιώς. Το γεγονός και μόνο ότι κάποιος εμφάνισε ποικιλόχρους πιτυρίαση σημαίνει ότι έχει προδιάθεση για αυτή, είτε εξαιτίας της λιπαρής του επιδερμίδας, είτε εξαιτίας του κλίματος στο οποίο ζει, είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο. Όσο συνεχίζουν να υφίστανται αυτοί οι παράγοντες, τόσο εξακολουθεί να υφίσταται και ο κίνδυνος επανεμφάνισης της νόσου.

 

Οπλιστείτε λοιπόν με λίγη υπομονή, αντιμετωπίστε τον ενοχλητικό μύκητα και ξεχάστε τις κηλίδες του καλοκαιριού. ʼλλωστε, όταν τελικά εξαφανιστούν ίσως τις νοσταλγήσετε λιγάκι μαζί με το καλοκαίρι που έφυγε…

 

We are using cookies to give you the best experience. You can find out more about which cookies we are using or switch them off in privacy settings.
AcceptPrivacy Settings

GDPR