14-10-2008
Πηγή: Παιδιατρικά Χρονικά 2007
Είναι σε όλους γνωστό, ότι σε ένα ανεμβολίαστο παιδί η φυματινοαντίδραση θεωρείται:
1. αρνητική, όταν η διήθηση είναι 0-4 mm,
2. αμφίβολη και διερευνάται περαιτέρω το παιδί, που θα εμφανίσει διήθηση 5-9 mm,
3. ενώ θεωρείται σαφώς παθολογική και επομένως θετικό για μόλυνση από μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης κάθε παιδί με διήθηση >10 mm (και τα εμβολιασθέντα με BCG παιδιά > 18mm) (πηγή: Νοσ Πάιδων Αγλ Κυριακού)
Πίνακας 1.
Πότε πρέπει να γίνεται η Φυματινοαντίδραση Mantoux.
1. Στο τέλος του 1ου έτους ή πριν από τον εμβολιασμό με εμβόλιο ιλαράς ή ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας (ΜMR).
2. Στην ηλικία των 6-7 ετών πριν από τον εμβολιασμό του με BCG.
Παιδιά ηλικίας >2μηνών
3. Σε όλα τα παιδιά με λοίμωξη κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.
4. Σε όλα τα παιδιά με επίμονο εμπύρετο, κλινικά αδιάγνωστο.
5. Σε όλα τα παιδιά με οξεία ή χρόνια τραχηλική λεμφαδενίτιδα (ένας ή περισσότεροι λεμφαδένες διαμέτρου >10 mm).
6. Σε κάθε παιδί, που στο περιβάλλον του (σπίτι, παιδικός σταθμός, σχολείο κ.λπ.), βρεθεί άτομο με φυματίωση ή άλλο παιδί με θετική φυματινοαντίδραση.
7. Σε κάθε παιδί ή έφηβο με ύποπτη εξωπνευμονική Tb (μήνιγγες, οστά, άρθρωση, νεφροί κ.λπ.).
8. Σε κάθε παιδί ή έφηβο, που στο περιβάλλον του (γονείς, φίλοι, παρέα) υπάρχει άτομο με HIV/AIDS λοίμωξη.
9. Σε παιδιά και έφηβους ύποπτων ειδικών πληθυσμών.
Παιδιά ηλικίας <2 μηνών
10. Σε περίπτωση που διαγνώστηκε Tb μητέραε κατά την εγκυμοσύνη ή είναι ύποπτη για φυματίωση ή HIV λοίμωξη.
Εκτίμηση της φυματινοαντίδρασης Mantoux με βάση τα 5, 10 και 15 mm διήθησης.
1. Διήθηση >5 mm θεωρείται θετική στις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Παιδιά και έφηβοι που βρίσκονται σε στενή επαφή με γνωστή ή ύποπτη περίπτωση με Tb λοίμωξη (ασθενής με ενεργό Tb).
β. Παιδιά και έφηβοι με ύποπτη Tb νόσο, δηλαδή με κλινικά ή/και ακτινολογικά ευρήματα, που συνηγορούν για ενεργό ή παλαιά Tb νόσο (επασβεστώσεις).
γ. Παιδιά ή έφηβοι, που είναι ανοσοκατεσταλμένοι
(παίρνουν ανοσοκατασταλτική θεραπεία ή βρίσκονται οε κατάσταση ανοσοκαταστολής: ΗIV λοίμωξη).
2. Διήθηση >10 mm θεωρείται θετική στις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Παιδιά και έφηβοι, που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο λόγω διασποράς της νόσου (όπου ενδημεί η Tb ή έχουμε έξαρση του νοσήματος): α1. παιδιά <4 ετών,
α2. παιδιά ανεξαρτήτου ηλικίας και έφηβοι, που πάσχουν από άλλα νοσήματα, όπως Hodgkin ή Non-Hodgkin λέμφωμα, σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, καθώς και παιδιά με σοβαρά υπολειπόμενη θρέψη.
β. Παιδιά και έφηβοι με υψηλό κίνδυνο έκθεσης σε περιβάλλον με Tb νόοο (ομάδες υψηλού κινδύνου: αθίγγανοι, οικονομικοί μετανάστες, Ασιάτες): β1. παιδιά και έφηβοι, που έχουν γεννηθεί σε χώρες με υψηλά ποσοστά Tb, β2. παιδιά και έφηβοι, που ταξιδεύουν σε χώρες με υψηλά ποσοστά Tb, β3. παιδιά και έφηβοι, που οι γονείς τους γεννήθηκαν σε χώρα με υψηλά ποσοστά Tb,
β4. παιδιά και έφηβοι, που συχνά έρχονται σε επαφή με ενήλικες,
που έχουν παράγοντες κινδύνου για Tb νόσο (προσβεβλημένοι από HIV, άστεγοι, χρήστες ναρκωτικών, εγκλεισμένοι σε φυλακές, μετανάστες από χώρες υψηλών ποσοστών Tb).
3. Διήθηση >15 mm θεωρείται θετική για Tb σε κάθε παιδί μεγαλύτερο των 4 ετών, ανεξαρτήτως αν υπάρχει παράγοντας κινδύνου ή όχι.
Πίνακας 3. Καταστάσεις με ψευδώς αρνητική Mantoux. |
|
1. |
Μη καλή συντήρηση ή λήξη ισχύος της φυματίνης. |
2. |
Κακή τεχνική διενέργειας
(μικρή ποσότητα,
όχι ενδοδερμική ένεση κ.λπ.). |
3. |
Προηγηθείσα σοβαρή λοίμωξη (ιλαρά, ανεμοβλογιά πριν 10-30 Η, σαλμονέλα, βρουκέλα, μυκητίαση). |
4. |
Μετά από εμβολιασμό με ζώντες ιούς (MMR, ανεμοβλογιάς, γρίππης). |
5. |
Σε ανοσοανεπάρκειες -ανεπάρκεια της κυτταρικής ανοσίας. |
6. |
Σε κακή θρέψη -μεταβολικά νοσήματα. |
7. 8. |
Μικρή ηλικία (νεογνά, βρέφη).
Σε βαριά μορφή Tb
(Tb μηνιγγίτιδα, κεχροειδής διασπορά). |
9. |
Λήψη στεροειδών
(>15 mg πρεδνιζόνης) για >7 ημέρες.* |
10. |
Σε λανθασμένη αξιολόγηση (απειρία). |
* Οι απόψεις είναι αντικρουόμενες.18 |
Πίνακας 4. Καταστάσεις με ψευδώς θετική Mantoux. |
|
1. |
Έκθεση σε άτυπα μυκοβακτηρίδια (διασταυρούμενη αντίδραση). |
2. |
Εμβολιασμός με εμβόλιο BCG. |
3. |
Μετάγγιση ολικού αίματος από δότες με φυματίωση. |
4. |
Προκατάληψη του εκτιμητή,
απειρία, αναφορά σε ++ και όχι σε mm,
όπως διεθνώς συστήνεται. |
5. |
Μέτρηση της ερυθρότητας και όχι της διήθησης της αντίδρασης. |
Πίνακας 5. Συνιστώμενες δόσεις ισονιαζίδης (ΙΝΗ) και ριφαμπικίνης (RIF) για τη θεραπεία παιδιού και έφηβου με λανθάνουσα Tb. |
|
Τρόπος και χρόνος χορήγησης |
Σκεύασμα – δόση |
ΙΝΗ |
|
Ημερήσια καθημερινή δόση |
10-15 mg/kg |
Μέγιστη δόση ημερησίως |
300 mg |
Ημερήσια δόση σε σχέση με το βάρος |
|
3-5 kg |
50 mg |
6-7,5 kg |
75 mg |
8-10 kg |
100 mg |
11-15 kg |
150 mg |
16-20 kg |
200 mg |
>20 kg |
300 mg |
Διακεκομένη θεραπεία
(2 ή 3 φορές την εβδομάδα) |
20-30 mg/kg |
Μέγιστη δόση |
900 mg Η |
RIF* |
|
Ημερήσια δόση |
10-20 mg/kg |
Μέγιστη ημερήσια δόση |
600 mg |
* Μόνο στις αναφερόμενες στο κείμενο ενδείξεις. |
|
Μάριος Ανδρέου
Παιδίατρος
Υπεύθυνος ΚΠΜ