04-08-2010
Εμμανουήλ Μανωλάκος2, Λωρέττα Θωμαϊδου1, Annalisa Vetro3, Κωνσταντίνος Κεφαλάς2, Σταματίνα
Ράπτη2, Ειρήνη Λουίζου2, Παναγιώτα Τσόπλου2, Orsetta Zuffardi3, Michael Petersen4, Δημήτριος
Καφετζής 1
1. Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής Β Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστήμιου Αθηνών, Νοσοκομείο
Παίδων “Π & Α Κυριακού”
2. Εργαστήριο Μοριακής Γεννετικής «Bιοιατρική Αθηνών»
3. Dipartmento di Patologia Umana ed Ereditaria, Universita di Pavia, Italy
4. Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Τμήμα Γεννετικής, Αθήνα
Εισαγωγή: Η Νοητική Υστέρηση (ΝΥ) είναι συχνή διαταραχή για την οποία η γενετική διάγνωση
παραμένει ανεπαρκής. Ο Συμβατικός Καρυότυπος αποτελεί συνήθη τεχνική που χρησιμοποιείται τις
τελευταίες δεκαετίες. Πριν από 7 χρόνια, μετά την αποκρυπτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιόματος
αναπτύχθηκε μια καινούργια τεχνική ο Συγκριτικός Γενομικός Υβριδισμός (CGH-Array). Με την
τεχνική αυτή είναι δυνατή η ανίχνευση μη-ισοζυγισμένων μεταλλάξεων που ευθύνονται για το 10-
15% των παιδιών που πάσχουν από νοητική υστέρηση και έχουν φυσιολογικό καρυότυπο.
Σκοπός: Ανάλυση των πρώτων αποτελεσμάτων από την εφαρμογή της τεχνικής CGH-Array σε παιδιά
με νοητική υστέρηση στην Ελλάδα.
Υλικό: Συνολικά 60 παιδιά (μέση ηλικία= 4,9 χρόνων) που παραπέμφθηκαν για αναπτυξιακή εκτίμηση
στην Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παιδιά με παθολογικό
καρυότυπο και αρνητικό υποτελομεριδιακό έλεγχο (MLPA) αποκλείστηκαν από την μελέτη.
Μέθοδοι: Όλα τα παιδιά αξιολογήθηκαν με βάση συγκεκριμένο κλινικό σύστημα βαθμολόγησης της
διαταραχής τους.
Αποτελέσματα: Συνολικά 5 κλινικά σημαντικές μεταλλάξεις (8.4%) ανιχνεύθηκαν στον πληθυσμό
μας. Από αυτές μια αφορούσε 6Mb τριπλασιασμός (18q21.1) σε κορίτσι 5 ετών με μέτρια ΝΥ και ήπια
δυσμορφικά χαρακτηριστικά. Διπλασιασμός 4.8 Mb (10q11.1) ανιχνεύθηκε σε αγόρι 2 ετών με
σοβαρή ΝΥ, πολλαπλές συγγενείς ανωμαλίες, σημαντική υποτονία και αταξία. Ένα 11χρονο κορίτσι με
μαθησιακές δυσκολίες και ήπια δυσμορφικά χαρακτηριστικά εμφάνιζε 0.5 Mb διπλασιασμό στο
χρωμόσωμα 15q13.3. Έλλειψη 3.9 Mb (2q31.2) αποκαλύφθηκε σε 3χρονο κορίτσι με μικροκεφαλία,
ιδιότυπα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά, συγγενή καρδιόπαθεια και καθυστέρηση λόγου. Τέλος, σε
7χρονο κορίτσι με ήπια ΝΥ και δυσμορφία προσώπου βρέθηκε να έλλειψη και διπλασιασμός στην
περιοχή 8p. Όλες οι παραπάνω διαταραχές επιβεβαιώθηκαν και με την μέθοδο Fluorescence in Situ
Hybridiazation (FISH).
Συμπεράσματα: Η διαγνωστική αξία της νέας μεθόδου στα παιδιά της μελέτης μας υπερέχει έναντι του
συμβατικού καρυοτύπου, ποσοστό (8.4%) που συμφωνεί με αυτό άλλων σχετικών πληθυσμιακών
μελετών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα στο εξωτερικό. Η τεχνική του Συγκριτικού Γενομικού
Υβριδισμού (CGH-Array) αποδεικνύεται ότι αποτελεί χρήσιμο εργαλείο στην διερεύνηση της ΝΥ
αδιευκρίνιστης αιτιολογίας .
Μάριος Ανδρέου
Παιδίατρος
Υπεύθυνος ΚΠΜ
2102913533
6944500700
